انواع هادی های ارتینگ و حفاظتی protective conductors
۱. الکترود زمین earthing electrode
یک هادی الکتریکی نظیر مس، فولاد یا سرب است که با خاک در تماس بوده و از آن جهت پراکنده کردن جریان در زمین استفاده می شود. سطح مقطع آن با توجه به جنس و شکل الکترود بر اساس استاندارد iec 60364-5-54 و در صورت طراحی بمنظور حفاظت صاعقه مطابق استاندارد iec 62561-2 تعیین می شود.
۲. هادی اتصال به زمین earthing conductor
یک هادی است که الکترود زمین را به شینه اصلی زمین MET وصل می کند. اگر این هادی لخت بوده و با خاک در تماس باشد سطح مقطع آن مشابه الکترود زمین تعیین می شود ولی اگر روکش دار بوده یا به هر نحو دیگری با خاک در تماس نباشد، می تواند سطح مقطع آن کمتر یا بیشتر از الکترود زمین باشد. جزئیات نحوه تعیین سطح مقطع هادی اتصال به زمین در استاندارد iec 60364-5- 54 آمده است.
۳. هادی زمین حفاظتی یا همان هادی PE یا protective earthing conductor
وظیفه هدایت جریان اتصال کوتاه از بدنه فلزی تجهیزات الکتریکی به نقطه خنثی منبع تغذیه به منظور عملکرد صحیح تجهیزات حفاظتی را بر عهده دارد. سطح مقطع این هادی یا باید با توجه به حداکثر جریان اتصال کوتاه، مدت زمان جاری بودن این جریان و جنس هادی PE تعیین شود و یا بر اساس نسبتی از سطح مقطع هادی فاز تعیین گردد.
۴. هادی همبندی به منظور همپتانسیل سازی equipotential bonding conductor
این هادی وظیفه اتصال بدنه های فلزی مجاور هم را به یکدیگر به منظور جلوگیری از اختلاف پتانسیل بین آنها دارد و به دو نوع همبندی اصلی و اضافی تقسیم بندی می شود.
۴.۱. هادی همبندی اصلی main bonding conductor
وظیفه اتصال سازه های فلزی ساختمان، لوله های اصلی آب و گاز را به شینه اصلی زمین MET بر عهده داشته و سطح مقطع آن برای هادی مسی بین ۶ تا ۲۵ میلیمتر مربع تعیین می شود. جزئیات بیشتر در استاندارد iec 60364-5-54 آمده است.
۴.۲. هادی همبندی اضافی supplementary bonding conductor
در محیط های مرطوب و هر جایی که احتمال برود وجود تجهیزات حفاظتی و همبندی اصلی نمی تواند از برق گرفتگی افراد جلوگیری کند، انجام این همبندی توصیه شده است. مثلا در سرویس ها بهتر است تمامی اجزای فلزی حاضر در فضای قابل دسترس سرویس از طریق تعبیه یک شینه به یکدیگر متصل شوند. سطح مقطع این هادی با توجه به نوع سازه و تجهیزاتی که توسط آن بهم متصل میشوند تعیین می گردد.
جزئیات بیشتر در استاندارد iec 60364-5-54 آمده است.
مطالب فوق حاوی نکات مهمی می باشد که در آزمون نظام مهندسی برق به خصوص آزمون نظام مهندسی نظارت برق و آزمون نظام مهندسی طراحی برق امکان اینکه جز سوالات احتمالی آزمون نظام مهندسی برق باشد زیاد است.
لذا احتمال اینکه در آزمون نظام مهندسی اجرا برق نیز از مطالب فوق سوال طرح شود بسیار است
شرایط کار عادی و اتصال کوتاه ترانسفورماتور
نحوه بکارگیری بتن مسلح و غیر مسلح
شدت جریان مستقیم آستانه درک یا رهایی
نقطه خنثی مصنوعی یا نول مصنوعی
ضریب توان لحظه وقوع اتصال کوتاه
محاسبه جریان نامی ترانسفورماتور
انواع هادی های ارتینگ و حفاظتی protective conductors